Gejsze – piękno i tajemnica w jednym
Gejsze są fascynujące jako żywy relikt historii oraz świadectwo epoki, która dawno minęła. Podtrzymują tradycyjny japoński ideał piękna sprzed setek lat, pielęgnują tradycję, język i historyczne dziedziny sztuki. Pod tym względem są zjawiskiem absolutnie fascynującym i unikatowym w skali świata. Są też niezwykle tajemnicze i zapewne dlatego ciągle tak niewiele o nich wiadomo. Ludzie na świecie postrzegają je jednak różnie. Dla jednych to artystki bezgranicznie oddane sztuce, ale dla innych niestety kurtyzany. Nazwa ich profesji wywodzi się od dwóch słów: „geni”, czyli sztuka oraz „sha”, które oznacza człowieka. Z połączenia tych dwóch słów wychodzi jednoznacznie, że są to osoby, które oddają swe życie sztuce. Skąd więc biorą się te wszystkie niesprawiedliwe opinie na ich temat?
Historia tych kobiet zaczęła się wraz z erą Heian, gdy pierwszy raz przydomkiem gejsza określono dziewczynę, a nie jak to było wcześniej chłopaka. Faktem bezspornym jest, że przed wieloma laty kobiety te faktycznie głównie oferowały mężczyznom usługi seksualne, ale w wyniku protestów zawodowych prostytutek, zaprzestały tej działalności. Pod koniec XIX wieku powstał nawet związek gejsz, który opracował ścisłe zasady regulujące zawód gejszy (m.in. zakaz sypiania z klientami). Od tej pory kobiety zaczęły być cenione, nie tylko za swoje artystyczne talenty, które uwzględniały śpiew, taniec i grę na instrumentach, ale też, a może przede wszystkim za umiejętność prowadzenia konwersacji i zabawiania gości. Tylko one były w tamtym okresie na tyle wykształcone, by prowadzić rozmowy na każdy temat z przedstawicielami zarówno świata polityki jak i biznesu. Wyróżniały się również od początku strojem i sposobem poruszania się. Ich ruchy były delikatne i bardzo uwodzicielskie.
Zostanie gejszą nigdy nie było i nadal nie jest takie proste. Jeszcze prze II wojną dziewczynki były sprzedawane przez swoich rodziców do okiya (tzw. dom dla gejsz), gdzie przechodziły pełne szkolenie i zostawały gejszami. Współcześnie kobiety same decydują, czy chcą nimi być, czy też nie. Szkolenie trwa około 6 lat. Dziewczyna, która rozpoczyna swoją przygodę z tym zawodem, nazywana jest shikomi (obecnie edukację zaczyna się w wieku 16-18 lat). Początkowy etap trwa około 6 miesięcy. 
Podczas tego okresu kandydatki na gejszę muszą nauczyć się prowadzenia domu (asystują starszym stażem gejszom), specyficznego tańca, gry na flecie, samisenie i bębnach oraz dbania o swój wygląd. Moim zdaniem najtrudniejszy na tym etapie jest jednak zakaz kontaktu z rodziną, kompletne odcięcie od dotychczasowego życia oraz nauka dialektu kyokotoba, dzięki któremu gejsze mówią szalenie delikatnie. Ich obowiązkiem jest również oczekiwanie na gejsze wracające z pracy, co czasem oznacza dla nich, że muszą być na nogach do 3 nad ranem. Za to mogą już w tym okresie nosić tradycyjny japoński strój gejszy ale z czerwonym kołnierzem. Pod koniec tego etapu geiko (tak nazwa się gejsze na tym etapie) musi zdać egzamin z tych umiejętności, a jeśli jej się to powiedzie zostaje minaroi.
W kolejnym okresie minaroi zostaje poddana zmianie wyglądu. Najistotniejsza jest zapewne zmiana fryzury na wareshinobu, która to składa się z różnego rodzaju dodatków: grzebieni, szpilek i charakterystycznych długich wiszących ozdób zwanych kanzashi. Wykonuje się je tylko raz w tygodniu, bo jej wykonanie to bardzo długi proces. Etap minaroi trwa miesiąc i jest to czas, gdy podkreśla się w dziewczynie urodę oraz kobiecość. Co ważne, to również okres, gdy dziewczyny zaczynają malować swoje twarze na biało. Ubiór, makijaż i fryzury gejsz są fascynujące, lecz jedna rzecz jest dla mnie nie do pomyślenia. 
Otóż gejsze nie mogą pod żadnym pozorem przekuwać sobie ciała, malować paznokci, obcinać włosów, tatuować się ani korzystać z telefonu. Trudno mi sobie wyobrazić, jak współczesne kobiety mogą tak łatwo z tego wszystkiego rezygnować. W tym okresie minaroi mogą za to już uczestniczyć w oficjalnych przyjęciach, ale głównie jako obserwatorki.
Po okresie szkolenia maiko zostaje pełnoprawną i samodzielną gejszą - czyli geiko. Wówczas zaczyna nosić całkowicie inną fryzurę i w przeciwieństwie do maiko może też nosić perukę, ponieważ fryzury gejsz są bardzo wymagające i przyczyniają się często do przedwczesnego ich łysienia. Geiko mają zdecydowanie mniej ozdób we włosach niż praktykantki. Kołnierz pod ich kimonem jest teraz biały, a ono samo jest już o wiele mniej wzorzyste niż wcześniej. Teraz mogą odejść z okiya i rozpocząć karierę na własny rachunek. Są gotowe.
A zatem kim są współczesne gejsze? Czy to artystki o wysokiej kulturze, czy też damy do towarzystwa? Z pewnością nie są to kobiety lekkich obyczajów (opinię tę rozpowszechnili onegdaj amerykańscy żołnierze, korzystający z usług japońskich prostytutek, które często charakteryzowały się na gejsze). To prawda, że zawód ten wyewoluował z prostytucji, ale dziś praktyki takie nie mają już miejsca. Współczesne gejsze to artystki i wykształcone damy do towarzystwa, które zabawiają klientów: śpiewem, grą na instrumentach, tańcem i różnymi grami. W Japonii cieszą się nieustannie podziwem i szacunkiem.
Życie gejsz jest trudne, a zasady trudne do przyjęcia dla współczesnych kobiet, choć okazuje się, że dziś pracują w tym zawodzie też dziewczyny z innych krajów, które przeszły cały cykl szkolenia. Gejsza balansuje nieustannie na pograniczu dwóch światów – starego oraz nowego i poświęca całe życie rozwijaniu swoich talentów kosztem prywatnych wyrzeczeń (gejsza nie może na przykład wyjść za mąż). Gejszę można naturalnie wynająć, ale koszt takiego zabiegu jest bardzo wysoki i okazuje się, że coraz mniej Japończyków może sobie na to pozwolić. Nie będę ukrywać, że mnie gejsze po prostu fascynują i tak sobie czasem marzę, by móc kiedyś taką gejszę spotkać i z nią trochę porozmawiać Dla mnie są to bowiem artystki, a nazywanie ich kurtyzanami jest ewidentnym nadużyciem.
Grafika:
Komentarze [0]
Jeszcze nikt nie skomentował. Chcesz być pierwszy?
