felietony - Archiwum
Koniec ery Ajatollahów?
Przetaczające się przez kraj protesty społeczne. Ekonomiczna izolacja oraz pogarszająca się z każdym dniem sytuacja pod względem bezpieczeństwa w regionie. Islamska Republika Iranu przechodzi teraz, na naszych oczach, jeden z najtrudniejszych okresów w swojej historii. Czy to oznacza koniec ery Ajatollahów? Aby móc odpowiedzieć na tak postawione pytanie należałoby się wpierw przyjrzeć procesom, które doprowadziły do erupcji tego społecznego niezadowolenia, obecnym uwarunkowaniom geopolitycznym oraz...
Naród wyklęty?
Chyba każdy z nas zna z historii przynajmniej jeden przykład dyskryminacji Żydów. Niestety, antysemityzm jest z nami już od setek a może i tysięcy lat. Przejawia się też rozmaicie. Czasem w ironicznej, pokrywającej niechęć pobłażliwości, a innym razem w morderczych pogromach. Wielu uważa, że skoro na całym świecie ludzie od wieków nienawidzą tej nacji, to musi z nią być coś nie tak? Inni z kolei uważają, że antysemityzm nigdy nie był celem, a jedynie środkiem i jakby miernikiem nieusuwalnych sprzeczności. Zwierciadłem wad...
Sekta, sekcie nierówna
Niejednemu z nas obiło się nie raz o uszy pojęcie "sekta”. I choć nie funkcjonuje ono oficjalnie w polskim ustawodawstwie, to jednak każdy nas wie, o czym mowa, a chyba większości z nas kojarzy się wyłącznie z satanizmem. Czy słusznie?
Strach nie jest tak wielki, jak go malują
Wakacje minęły nam bardzo szybko, tak, jak i pierwsze miesiące nauki. Czas pędzi nieubłaganie. Jedni z nas przygotowują się teraz do matury, która w znacznym stopniu zadecyduje o ich przyszłości, inni kontynuują swoją edukację, a ci, którzy pojawili się w tym roku w murach naszej szkoły, próbują się w niej jakoś odnaleźć. Pamiętam doskonale, jak to jest być pierwszakiem. Jak trudno jest szybko przystosować się do często nowych zasad obowiązujących w konkretnej szkole i znaleźć sobie nowych znajomych. Sama...
Kategoryzowanie kultury
Może się mylę, ale odnoszę wrażenie, że osoby wykazujące zainteresowanie kulturą wysoką, artystyczną, patrzą z pogardą na ludzi, którzy gustują w tzw. kulturze niskiej, masowej i komercyjnej. Tym samym siebie i sobie podobnych postrzegają jako „elitę”. Wydaje im się, że są lepsi od innych, tylko dlatego, że interesują się kulturą wysoką, która nie cieszy się aż tak wielką popularnością w społeczeństwie. A mnie zastanawia, czy kategoryzowanie kultury w ogóle ma sens?
Pracować, czy nie pracować…
Kolejne wakacje minęły nam jak z bicza strzelił. Czy był to dla was pracowity czas? A może nastawiliście się wyłącznie na relaks po długim i wyczerpującym roku szkolnym? Zakładam, że jednym z was upłynęły one na leniuchowaniu, spotykaniu się ze znajomymi, a innym już na wyjazdach i zwiedzaniu atrakcyjnych miejsc. Na pewno są jednak wśród was i tacy, którzy wykorzystali ten czas w jeszcze inny sposób. Ja na przykład, po raz pierwszy w życiu, postanowiłam świadomie zrezygnować z laby, wyjechać gdzieś z miasta i tam...
Gdyby nie plan operacyjny Zachód?
Wrzesień 1939 roku nie jest przez Polaków najlepiej wspominany. Mówią, że historia uczy, jak żyć. Na pewno tak, ale tylko tych, którzy dociekają gdzie i dlaczego zostały popełnione błędy i wyciągają z nich wnioski. Wszyscy wiemy, że kampania wrześniowa zakończyła się totalną klęską naszej armii, choć warto przypomnieć, że punktowo polskie oddziały potrafiły jednak zadawać Niemcom dotkliwe straty. Wielu historyków uważa jednak dziś, że bez pomocy sojuszników nie mieliśmy żadnych szans, w walce najpierw z jednym, a potem z aż dwoma...
Tam, gdzie kończą się słowa, zaczyna się muzyka
Któregoś deszczowego dnia (nie jestem pewna, czy faktycznie był on deszczowy, ale czy w Londynie bywa inna pogoda?) Ignacy Paderewski grał koncert we wspomnianym Londynie. W sali powietrze było ciężkie, dlatego też pewne dostojne damy zażądały, by otworzyć okna. Gdy to uczyniono, zrobił się duży przeciąg, a Paderewski poprosił o ich zamknięcie. Jak tłumaczył, damy te nie mogły czerpać przyjemności, z aż dwóch rzeczy jednocześnie – z raczenia...
Tozależyzm
Prawdopodobnie każdy zna piosenkę Johna Lennona „Imagine”, mówiącą o tym, jak piękny byłby świat bez krajów, religii, polityki, wojen i własności. Utopijna wizja artysty zakłada możliwość zjednoczenia się całej ludzkości w powszechnym braterstwie po to, by nie było przemocy, zła i wojen. Autor tekstu nie należał do żadnego ruchu, nie licząc hipisowskiego, aczkolwiek sam przyznał, że ten jego manifest można uznać za komunistyczny.
Świat widziany w ultrafiolecie
Wzrok. Zmysł, bez którego wielu z nas nie wyobraża sobie życia. Mylą się jednak mocno ci, którzy uważają, że zdolność widzenie jest dokładnie taka sama u wszystkich żyjących istot. Począwszy od ssaków przez ptaki i ryby, a na owadach kończąc, zdolność taj jest bowiem zupełnie inna. W moim tekście chciałbym jednak skupić się wyłącznie na ptakach i ich sposobie widzenia świata.
W poszukiwaniu sensu...
Jaki jest sens naszego życia i cel naszej egzystencji? Co uzasadnia trud życia i sprawia, że warto je przeżyć? To jedne z podstawowych zagadnień różnych systemów filozoficznych i religijnych. Wielu filozofów i ludzi głębokiej wiary poszukiwało już odpowiedzi na te fundamentalne pytania, uznając, że zawierają one całą mądrość ludzkości (posiadanie sensu życia jest bowiem warunkiem koniecznym rozwoju i samorealizacji), ale nie tylko oni poszukiwali odpowiedzi na te pytania. Wielu zwyczajnych ludzi również...
Szalony murarz i jego dzieło życia
Co prawda złota era filozofii i wszelkiej maści artystów dawno już minęła, ale według mnie nadal możemy znaleźć godnych następców dłuta Michała Anioła, czy też płócien Leonarda Da Vinci. Jedną z takich właśnie postaci był zmarły pod koniec 2021 roku Justo Gallego, o którym za życia niewielu słyszało. Ten były mnich sześćdziesiąt lat swego życia poświecił na wzniesienie własnymi rękami przepięknej katedry, którą zawierzył Matce Bożej z Kolumny w Saragossie.
Żyj tak, jakby każdy twój dzień miał być ostatnim
Literaci często przywołują w swych dziełach słowa, zaczerpnięte z poezji Horacego, które stały się jedną z podstawowych maksym epikureizmu. Te, na pierwszy rzut oka, banalnie brzmiące słowa, zawierają jednak w sobie prawdziwie głęboką mądrość i na przestrzeni setek lat nic nie straciły ze swej aktualności. Ów wielki rzymianin, który stał się mistrzem dla wielu późniejszych poetów, w tym i polskich, napisał w „Pieśniach” takie słowa: „Carpe diem,..
Plac zabaw
Kiedyś to było wspaniale. Pozwólcie, że z okazji zbliżającego się Dnia Dziecka jeszcze raz wrócę do czasów dzieciństwa. Pisałam już kiedyś o tym, że nasze czasy wcale nie są takie złe, jak się wielu ludziom wydaje. Nie zmieniłam także zdania w kwestii naszego dzieciństwa. Nadal uważam, że był to wyjątkowo beztroski czas. Może nie był to najlepszy czas w życiu, ale chyba nie mamy też prawa narzekać. Pamiętacie jeszcze, jak wyglądało w tamtym okresie nasze życie? Wstawaliśmy dopiero wtedy, gdy obudzili nas nasi rodzice. Potem myliśmy się,...
O nieszczęśliwej miłości słów kilka
Każdy z was podczas swojej podróży przez życie przeżył zapewne niejednokrotnie zarówno te lepsze jak i te gorsze momenty, gdyż problemy nie omijają nikogo. Mogą one dotyczyć tak sytuacji w rodzinie, w pracy, w szkole jak i nieodwzajemnionych uczuć, o czym przekonują nas liczne przykłady literackie, filmowe, a także dzieła sztuki. Myślę tu przede wszystkim o miłości. Nie zamierzam zadręczać was jednak moimi wywodami, czym według mnie owa miłość jest. Nie mam też zamiaru opowiadać wam o żarliwych uczuciach...
Superbohaterowie
Ludzie obdarowani są bujną wyobraźnią, co odróżnia ich od zwierząt, które tej cechy, według aktualnego stanu wiedzy raczej nie posiadają. Co prawda już wiele lat temu Kartezjusz i More wyrażali w tej kwestii zupełnie inny pogląd, a ten pierwszy stwierdził nawet, że co prawda nie da się dowieść, jakoby zwierzęta posiadały zdolność myślenia, ale nie da się też dowieść, że jej nie posiadają, ale to już temat na inny tekst. Dzięki zdolności wyobrażania sobie możemy nie tylko czynić swoje życie ciekawszym, rozwiązywać różne problemy, wpadając...
Franciszek zgasi światło?
Jakiś czas temu zainteresowałam się powieściami Dana Browna. Tych, którzy lubią czytać, nie muszę przekonywać, że zagłębiając się w każdą z nich dostrzeżemy obok wątków przygodowych i sensacyjnych, również częste odniesienia do tematyki religijnej, a dokładnie do religii chrześcijańskiej. Główny bohater jego wszystkich powieści, prof. Robert Langdon, wybitny znawca historii i ikonografii, wspiera się swoją wiedzą, rozwiązując niewiarygodne zagadki kryminalne. Zawsze przywołuje przy tym mniej lub bardziej znane...
Jeden umysł a problemów wiele
Piszę ten tekst w zasadzie sam do siebie. Ten wytwór mojego intelektu, wyobraźni i twórczej weny, już na zawsze pozostanie w mojej percepcji. Jestem jego jedynym twórcą, ale i jedynym odbiorcą. I choć mogę zabrzmieć teraz jak szaleniec bądź też zdezorientowany samotnik-grafoman, istotnie nie jestem żadnym z nich (jeśli już to może jestem trochę tym drugim). Wydaje nam się, że nasz umysł jest jednostką z natury indywidualną, niepowtarzalną, jednak w pewnym sensie...
Rozmowy kontrolowane w tornadzie manipulacji
W XXI wieku, znanym z powszechnego dostępu do Internetu, spora część zamieszczanych tam treści jest cenzurowana. Nie jest to naturalnie trend, który pojawił się za naszego życia. Zjawisko to znane jest światu już od setek lat. Dla nikogo, kto posiada choćby bardzo ogólną wiedzę o historii świata, nie jest tajemnicą, że w minionych wiekach wiele dzieł sztuki czy literatury, z różnych zresztą powodów, podpadło kościelnej bądź świeckiej cenzurze, która wymusiła...
Cisza wokół nas
Chyba zgodzicie się ze mną, że w ostatnim czasie naprawdę wiele się zmieniło. Tak pandemia jak i zdalne nauczanie (w przypadku naszych rodziców praca) znacząco wypaczyły naszą wcześniejszą rzeczywistość, wprowadzając znany nam świat w zupełnie nowy wymiar. Ten obecny tylko zewnętrznie przypomina jeszcze trochę ten, w którym przyszli na świat nasi rodzice, a nawet my. Ja mam na myśli jednak głównie ludzi, którzy biologicznie funkcjonują co prawda nadal tak samo, ale mentalnie bardzo się przewartościowali i zmienili. Zamknęli się...
